Geworteld zijn

Geworteld zijn in jezelf of geaard zijn,  is een andere benaming om aan te duiden dat je met beide benen op de grond staat. Dat ze contact maken met de aarde. Je benen en voeten zijn je wortels, je staat daarmee stevig geworteld in de wereld Wanneer je goed geworteld bent voel je je benen en voeten. Ze zijn dan stabiel en betrouwbaar. Je bent dan in staat  evenwichtiger met de tegenslagen van het leven om te gaan. Verder betekent het ook het kunnen opkomen voor jezelf, je thuis en op je gemak voelen bij jezelf, jezelf durven zijn en zelfvertrouwen hebben. Wortelen in jezelf doe je als je het leven en jezelf accepteert zoals het is.  Als de energie niet goed omlaag stroomt om contact te maken met de aarde ontbreken deze eigenschappen. En wanneer de energie niet neerwaarts stroomt, stroomt ze in sterke mate opwaarts. Dit kun je ervaren als een overmaat aan energie en drukte in je hoofd. Je hebt dan je eigen grond verlaten. Je kunt ook zeggen dat je wel geboren bent, maar nooit op de aarde bent geland. Je zweeft een beetje boven de grond en leeft in je hoofd in plaats van in je benen en voeten. Met als gevolg  overweldigende gevoelens van verwarring, angst  en onzekerheid. Je verliest jezelf in je gedachten, ze wippen van de hak op de tak, zonder duidelijke richting te volgen. Niet geworteld zijn betekent dat je altijd in de alarmtoestand staat.

Oogcontact

Met de ogen kunnen we op een directe manier de ander ontmoeten. Het is een ontmoeting onder vier ogen. Oogcontact kan soms zeer intens zijn. We raken elkaar in letterlijke zin met de ogen aan. Elkaar met ‘open’ ogen tegemoet treden  betekent zien en gezien worden. Ogen worden ook wel de vensters van de ziel genoemd. Als we diep genoeg in elkaars ogen kijken, kunnen we direct aflezen wat er in ons leeft.  We herkennen  heel gemakkelijk lachende, verdrietige, brutale, angstige, vragende of smekende ogen. Via  de ogen kunnen we ook onze gevoelens op de ander overdragen. De uitdrukking ‘liefde op het eerste gezicht’ is daar een mooi voorbeeld van. Het getuigd er van dat de beroemde vonk is overgesprongen. Wellicht heb jezelf ook wel eens ervaren hoe oogcontact soms een aangenaam gevoel van opwinding kan geven dat door je hele lichaam kan gaan.  Maar ogen kunnen ook een koude blik, verstarring, argwaan, kritiek of afwijzing uitdrukken. Als we de confrontatie met een veroordelende blik uit de weg willen gaan, of als we de eigen werkelijkheid niet onder ogen willen zien kunnen we dat doen door letterlijk en figuurlijk weg te kijken. De ontwijkende blik is hier een mooi voorbeeld van. We vluchten weg door het vermijden van oogcontact. Wezenloze ogen of een ‘lege blik’ zijn ook een afweer tegen dat wat we niet willen zien. De ogen zijn er dan vandoor gegaan, omdat ze niet meer naar de harde werkelijkheid willen kijken.  

Lekken dichten

Binnen de reguliere psychotherapie is er in de afgelopen vijftig jaar weinig veranderd. Men houdt zich  nog steeds bezig met de symptomen van een probleem, niet met de oorzaken. De oplossing van de problematiek gaat vaak niet verder dan het weer kunnen functioneren, binnen de bestaande maatschappelijke situatie. Wel verschijnen er regelmatig nieuwe boeken die alleen maar proberen te verklaren of te beredeneren wat er precies gebeurt als er een probleem ontstaat. Maar er valt niets te lezen over wat er gedaan kan worden om het op te lossen.

In de alternatieve therapie-wereld is het al niet anders. Als je op internet kijkt zie je dat er een overvloedig aanbod is aan alternatieve therapieen, die veel beloven, maar weinig te bieden hebben. Zij werken over het algemeen op hetzelfde niveau als het reguliere. Want zodra er maar een klein lekje in het verdedigingssystem van de client verschijnt, is men er als de kippen bij om het  te dichten. Dit doet me denken aan de  legendarische Hansje Brinkers, de held van Haarlem, die een ramp wist te voorkomen door zijn vinger in een lekkende dijk te steken. Een effectieve therapie zal nooit iemands verdedigingssysteem helpen te repareren of te versterken. Integendeel het houdt zich juist bezig met het ontmantelen van alle verdedigingsstrategieen.

Eenzaamheid in verbondenheid

De maand december staat weer voor de deur. December staat vooral bekend als een gezellige maand. Maar het is ook een maand waarin juist de tegenstellingen van het leven sterk naar voren komen, donker en licht, oud en nieuw, samen en alleen, geboorte en dood. Want het is ook een maand waarin zowel de meeste feestdagen als de meeste zelfmoorden voorkomen. De tegenstelling samen en alleen komt ook veel voor tijdens deze feestmaand. Je kunt samen zijn en je tóch eenzaam voelen. Er is een verschil tussen je eenzaam voelen en alleen zijn. Je kunt namelijk ook alleen zijn én je toch gelukkig voelen. Alleen zijn heeft een fysiek karakter; het niét aanwezig zijn van anderen in je buurt. Eenzaamheid is iets anders, het is een geestelijk proces; het je niet verbonden voelen met anderen. Maar wanneer je geen verbinding hebt met de ander, dan heb je ook geen verbinding met jezelf. Want het één kan niet buiten het ander. Het zijn twee kanten van één medaille. Om in de sfeer van de donkere december maand te blijven; Als je je verbonden wilt voelen en warmte wilt ontvangen, zorg dan eerst dat de open haard in jezelf brandt, dan komt de verbinding met de ander en de warmte vanzelf naar je toe.

Geraakt worden

Veel mensen staan zichzelf niet meer toe geraakt te worden. Zij willen of kunnen het leven niet meer toelaten. Zij reageren op het leven vaak met boosheid of wanhoop. Maar geraakt worden is iets anders dan emotioneel reageren. Wanneer we emotioneel reageren, kennen we aan een situatie een zekere waarde toe. We hebben er dan een bepaalde mening over, een oordeel. Van waaruit we ons vervolgens afsluiten, of boos en verdrietig worden. Hierdoor kunnen we niet meer meevoelen met de ander. En dat is jammer want daardoor voelen we ons vaak alleen, eenzaam en onbegrepen. Wanneer we geraakt worden gebeurt er echter iets anders. Er ontstaat een verbinding tussen datgene wat je raakt en jezelf. De scheiding valt namelijk weg en je wordt één met de ander. Maar je kunt ook geraakt worden door bijvoorbeeld een mooi natuurverschijnsel. Het is eigenlijk niet zozeer het beeld op zich dat je raakt, maar meer de ervaring dat er niets anders is dan dit prachtige grenzeloze schouwspel wat door je wordt opgenomen, en als het ware in je verschijnt. Ook al schieten woorden altijd tekort, toch doe ik een poging om te beschrijven wat ons werkelijk raakt. Diep geraakt worden brengt ons in contact met onverklaarbare van het leven. Op zo’n moment begrijpen we niet meer wat er gebeurt, we zijn verwonderd en totaal vervuld. Even zijn alle vragen verdwenen, niets lijkt nog een probleem. Even zijn we helemaal doordrongen van de betekenis van het leven.

De basis van al onze problemen

De basis van al onze problemen is onze aangeboren angst ‘er niet te mogen zijn’. Deze onderbewuste angst manifesteert zich op duizend en een manieren. Vanuit die angst verkeren we in een voortdurende onzekerheid, of in een bepaalde vorm van schijnzekerheid. Vanuit die onzekerheid zijn we belust op geld, seks en macht. Vanuit die onzekerheid willen we samen met andere mensen leven of in een hutje op de hei. Vanuit die onzekerheid vluchten we in drugs, werk of alcoholisme. Soms denken we hét gevonden te hebben. In die ene verliefdheid, dat ene huis, of die ene baan. We hebben succes en voelen ons goed. Maar vroeg of laat komt de teleurstelling, treffend bezongen in het bekende lied van Peggy Lee: ‘Is that all there is?’ Wil je een echte oplossing, dan zal je bij de wortel van die onzekerheid moeten beginnen: de angst, ‘er niet te mogen zijn’ Die angst ontstaat omdat je niet weet wie je bent. Zolang je niet weet wie je bent zoek je het altijd buiten jezelf: in de kerk, in de sport, in de politiek, in aanzien, enz. Je blijft jezelf maar waar-maken, in de hoop dat anderen bevestigen hoe geweldig je wel niet bent en je applaus krijgt. Dit komt omdat je de daadwerkelijke waarheid over jezelf ontloopt. Toch kan alleen de waarheid over jezelf je uiteindelijk vrijmaken. En de waarheid over wat je bent komt enkel en alleen tevoorschijn, als je jezelf toestaat het verleden los te laten, en je volledig leeg te maken. Die leegte vult zich dan vanzelf op, met datgene wat je in wezen bent.

De ogen van een kind

Kijk in de ogen van een kind : je kunt niets dieper vinden. De ogen van een kind zijn net een afgrond- bodemloos. Jammer genoeg zullen zijn ogen door de manier waarop de maatschappij hem vernielt, spoedig alleen maar oppervlakkig zijn. Door de lagen en lagen van conditioneringen zal die geweldige diepte al gauw verdwenen zijn. En dat was zijn oorspronkelijke gezicht. Het kind heeft geen gedachten. Waar kan hij over denken? Gedachten hebben verleden nodig, gedachten hebben problemen nodig. Hij heeft geen verleden, alleen toekomst. Hij heeft nog geen problemen, hij leeft zonder problemen. Het is onmogelijk voor hem om te denken. Waarover zou hij kunnen denken? Het kind is bewust, maar heeft geen gedachten. Dit is het oorspronkelijke gezicht van een kind. Dit was ook ooit jouw gezicht, en hoewel jij het vergeten bent is het nog steeds binnen in je, en wacht erop om op een dag ontdekt te worden. Ik zeg wéér ontdekt te worden..

Osho